Aardbeienteelt in Vlaanderen — Resultaten uit het Landbouwmonitoringsnetwerk
In Vlaanderen telen 530 aardbeienbedrijven op 733 hectare in openlucht en 454 hectare onder beschutting. Jaarlijks leveren ze meer dan 45.000 ton aardbeien aan de coöperaties. De productie vindt vooral plaats in de provincies Antwerpen en Limburg..
Een gemiddeld gespecialiseerd aardbeienbedrijf in het Landbouwmonitoringsnetwerk Het Landbouwmonitoringsnetwerk van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij houdt bedrijfseconomische boekhoudingen bij van een groep Vlaamse land- en tuinbouwers die representatief is voor de Vlaamse land- en tuinbouw. Meer info (LMN), een steekproef van land- en tuinbouwbedrijven, produceert 150 ton aardbeien op 4 hectare beteelde oppervlakte. 18% van de productie komt van openluchtteelten, 25% van teelten onder toegankelijke kappen en 58% van serreteelten.
De productie is groter wanneer de planthoeveelheid groot is: substraatteelten produceren meer dan vollegrondteelten. Ook het teeltmilieu speelt een belangrijke rol: serreteelten hebben een grotere productie dan teelten onder toegankelijke kappen en openluchtteelten. De verkoopprijs is sterk afhankelijk van het verkooptijdstip en de kwaliteit. Daarom is de prijs van aardbeien uit verwarmde serres veel hoger dan die uit openluchtteelten.
Beide variabelen versterken elkaar, waardoor de opbrengst het patroon van kapitaalintensiteit in zeer grote mate volgt. Zo behaalt een verwarmde serreteelt gemiddeld een productie van 550 kilogram per are geteelde aardbeien en een opbrengst van 2.045 euro. Een gemiddelde substraatteelt onder toegankelijke kappen produceert 333 kilogram per are met een opbrengst van 833 euro, en de vollegrondteelt in openlucht sluit de rij met een productie en opbrengst van 205 kilogram en 448 euro per are.
Kapitaalintensieve teelten behalen de grootste opbrengsten, maar ondervinden ook hogere variabele en vaste kosten. De belangrijkste variabele kostenposten zijn seizoensarbeid en zaai- en pootgoed en voor verwarmde teelten ook energie. De afschrijvingen en fictieve intresten bepalen het grootste deel van de vaste kosten.
De opbrengsten en kosten leiden tot het brutosaldo en het familiaal arbeidsinkomen Het familiaal arbeidsinkomen (FAI) is wat overblijft als vergoeding voor de arbeid van de bedrijfsleider en (eventuele) meewerkende gezinsleden. De betaalde factor- en aangerekende factorkosten voor grond en bedrijfskapitaal (fictieve pacht en fictieve rente) zijn hierbij wel al in rekening gebracht Meer info . Het brutosaldo van de gespecialiseerde bedrijven in de steekproef is altijd sterk positief en bedraagt gemiddeld 547 euro per are. Het familiaal arbeidsinkomen is bijna altijd positief en kent een gemiddelde van 265 euro per are geteelde aardbeien. De productie onder warm glas scoort het best met een bruto saldo en familiaal arbeidsinkomen van 1.132 en 723 euro per are geteelde aardbeien. De andere teeltwijzen behalen lagere waarden, waarbij de vollegrondteelt in openlucht de rij sluit met een gemiddelde van respectievelijk 129 en 50 euro per are.
Gespecialiseerde aardbeienbedrijven mikken vaak op een diverse en gespreide productie door een combinatie van teeltwijzen. Door het gebruik van assimilatiebelichting kunnen ze jaarrond telen.