De conjunctuurindex van de Vlaamse land- en tuinbouw zit in het voorjaar van 2023 opnieuw in stijgende lijn. In vergelijking met 6 maanden geleden is er een stijging omdat de landbouwers tevredener zijn over de afgelopen maanden en ook iets meer vertrouwen hebben in de nabije toekomst.
In het voorjaar van 2023 is de conjunctuurindex gestegen van van 68 naar 82. De tevredenheid over de afgelopen zes maanden ging van van 70 naar 84, en ook het toekomstperspectief voor de komende 6 maanden oogt iets positiever. Hier steeg de index van van 66 naar 79.
De conjunctuurindex geeft het gevoel van de landbouwers weer: hoe beschouwen ze de afgelopen periode en wat verwachten ze van de toekomstige periode? De conjunctuurindex kan gaan van 0 (alle landbouwers zeer negatief) tot 200 (alle landbouwers zeer positief). Bij een waarde van 100 zijn er evenveel negatieve als positieve antwoorden.
Deze resultaten zijn gebaseerd op een enquête die twee maal per jaar wordt afgenomen bij de deelnemers van het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN) van het Departement Landbouw en Visserij. De resultaten van de enquête werden geëxtrapoleerd naar de totale landbouwpopulatie. In maart 2023 namen 500 landbouwers deel aan de enquête.
De landbouwsector herademt door de dalende energieprijzen, en de daaraan gelinkte daling van een aantal inputkosten. De opvallendste stijger is de varkenssector die, na drie jaar van crisis, opnieuw een heropleving kent. De varkensprijzen vertonen momenteel een sterk stijgende trend. De melkveesector gaat in tegenstelling met de andere sectoren omlaag omdat de historische hoge melkprijzen verleden tijd zijn.
Ook de tuinbouwsector doet het opnieuw beter dankzij de dalende energie- en andere inputkosten. Wellicht hopen telers ook op een betere zomer dan de warme en droge zomer van 2022. De grootste stijging wordt opgetekend voor de sector groenten onder glas. De sierteelt blijft daarentegen op een zeer laag peil.
Het aandeel van land- en tuinbouwers die het komende jaar investeringen plannen, wijzigt amper. Wel zijn er bij de sectoren een aantal verschuivingen die aan de hand van de marktevolutie verklaard kunnen worden. Sectoren waar de prijsvorming goed is gegaan, kennen een stijging in de geplande investeringen. Zo zien we dat 1 op de 2 melkveehouders één of meerdere investeringen plant. Het aandeel varkenshouders die denken aan investeren stijgt naar een kwart. Bij de fruittelers zien we een trendbreuk: terwijl in 2022 nog de helft van de telers investeringen plande, is dit in deze bevraging teruggevallen tot een kwart.
Zoals gebruikelijk in de voorjaarsenquête daalt het aantal land- en tuinbouwers die de afgelopen zes maanden belemmeringen hebben ondervonden. Deze verbetering is voornamelijk te danken aan gunstigere weersomstandigheden. Toch heeft meer dan 80% van de varkenshouders, siertelers, akkerbouwers en telers van groenten in openlucht één of meerdere belemmeringen gemeld.
Beperkingen vanuit overheidswege staan met 47% op het één na hoogste punt sinds het begin van de enquêtes in 2007. Vooral melkveehouders, akkerbouwers en vleesveehouders klagen daarover. Hier speelt ongetwijfeld het stikstofdossier een belangrijke rol, en de onzekerheid die ermee gepaard gaat in de toekomstige ontwikkeling van individuele bedrijven. Ook de beoordeling van het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid 2023-2027 bleef lange tijd op zich wachten en werd pas in maart goedgekeurd door de Vlaamse Regering.
Voorts valt op dat meer dan de helft van de ondervraagde varkenshouders en siertelers melding maakte van financiële problemen.
