Geen vee­voe­der zon­der soja – Aan­deel van de Vlaam­se vee­hou­de­rij in het so­ja­ver­bruik in België

Naar aanleiding van het tweede actieplan alternatieve eiwitbronnen, dat de Vlaamse overheid en de beroepsvereniging van mengvoederfabrikanten (Belgian Feed Association (BFA)) onderschrijven, brengt het Departement Landbouw en Visserij het aandeel van de Vlaamse veehouderij in het sojaverbruik in België in kaart.

België voerde in 2014 netto 690.000 ton sojaschroot, 75.000 ton sojaolie en 193.000 ton sojabonen in. Uitgedrukt in sojaboonequivalenten gaat het in totaal om 1,064 miljoen ton sojabonen of 0,35% van de wereldproductie. Ons land importeert rechtstreeks uit Zuid- (11%)- en Noord-Amerika (10%), maar ongeveer driekwart van de import komt uit een andere EU-lidstaat, voornamelijk doorvoer vanuit Nederland (de havens van Rotterdam en Amsterdam). De invoer van sojabonen en sojaolie daalt de laatste jaren, terwijl de import van sojaschroot op een hoog niveau blijft.

De berekening van het aandeel van de verschillende toepassingen in het sojagebruik blijkt geen evidente oefening te zijn. Geschat wordt dat in 2013 ca. 12.000 ton sojabonen en 13.000 ton sojaolie bestemd zijn voor de voedingsindustrie. Ongeveer 33.000 ton sojaolie is bestemd voor technische toepassingen, waarvan zeker 23.000 ton voor veevoeding. Bij sojaschroot zijn de cijfers tegenstrijdig. Volgens Fediol, de Europese federatie van plantaardige olie- en eiwitschrootindustrie, en het statistisch bureau Eurostat was er netto 545.000 ton sojaschroot beschikbaar voor consumptie in België, terwijl uit de inventarissen van Belgian Feed Association (BFA) blijkt dat er 845.000 ton verbruikt is.

De gemiddelde inmengingscijfers van soja in mengvoeder verschillen sterk per deelsector. Bij biggen bedraagt de inmenging van soja bijvoorbeeld 23%, bij legkippen 15%, bij vleeskippen 27% en bij vleesvee 3%. Voor het melkvee wordt onderscheid gemaakt tussen standaardbrokken (13%), een eiwitcorrector met een relatief laag eiwitgehalte (17%) en een eiwitcorrector met een hoog eiwitgehalte (58%).

Momenteel zijn ongeveer 3 miljoen ton eiwitproducten in mengvoeders rest- of bijproducten van de voedings- of de biobrandstoffenindustrie. België is voor 50% afhankelijk van de import van eiwitbronnen buiten de EU. In vergelijking met het Europese cijfer (75%) scoort België goed. Het lagere percentage is vooral te danken aan de grote inmenging van koolzaadschroot, een restproduct van de biobrandstoffenindustrie, omdat dat momenteel in grote volumes aanwezig is op de markt.